Iconische gebouwen en plekken in Stockholm
6 oktober 2024

Stockholm is door de ligging op een aantal eilanden ontzettend fotogeniek. Wat zijn nou die plekken en gebouwen waar iedereen een foto van móét maken?
Iconische gebouwen en plekken in Stockholm
De kades met statige panden aan het water, de groene parken, de vele bruggen en eilanden, de gekleurde huizen, het hoogteverschil: Stockholm heeft veel unieke elementen om trots op te zijn. Hierbij een lijstje van mijn favoriete plekken en iconische gebouwen Stockholm.
Stadshuset
Het stadhuis van Stockholm is misschien wel het bekendste gebouw van de stad. Het rode bakstenen gebouw met de vierkante toren staat prominent aan de waterkant op de hoek van Kungsholmen. Je ziet ‘m dan ook vanuit veel plekken in de stad. Of tenminste de ruim 100 meter hoge toren, met daarop de drie gouden kronen. Zoals de leeuw het nationale symbool is voor Nederland, zijn de drie kronen dat voor Zweden.
De bouw van het stadhuis duurde van 1911 tot 1923. Architect Ragnar Östberg liet zich onder andere inspireren door het Dogepaleis in Venetië. Het gebouw behoort tot de Zweedse romantisch-nationalistische stijl, maar heeft ook gotische invloeden. In het interieur zie je invloeden uit de Italiaanse renaissance en islamitische kunst. Als je via het binnenplein, de Burgerhof, naar binnen gaat kom je bij onder andere de Gouden Zaal. Die is versierd met mozaïeken van bladgoud en glas, en de Blauwe Zaal. De laatste zou eigenlijk blauw gestuct worden, maar de architect vond de rode bakstenen zo mooi dat hij het zonde vond ze te bedekken. De twee zalen zijn in Zweden vooral bekend van het jaarlijkse Nobelbanket dat er gehouden wordt, met daarna een bal in de Gouden zaal.
Restaurants in het stadhuis
Behalve voor feesten wordt het stadhuis ook gewoon gebruikt voor raadsvergaderingen en hebben zo’n 200 ambtenaren en politici er hun kantoor. In de kelder vind je twee restaurants. Bij Stadshuskällaren eet je wat luxere menu’s, ook bij de lunch, en kun je zelfs (op bestelling) nog eten wat er tijdens vorige edities van het Nobelbanket werd geserveerd. Ragnars skafferi was eigenlijk de kantine van de ambtenaren. Een buffetrestaurant met elke dag een ander ‘dagens’ gerecht, met op donderdag de Zweedse klassieke combinatie erwtensoep en pannenkoeken.
Je kunt rondleidingen krijgen door het gebouw, en van mei tot en met september kun je de toren beklimmen en genieten van het uitzicht. Loop zeker ook even door de tuin tot aan het water voor een mooi uitzicht op Riddarholmen en Södermalm. Wil je Stadhuset van een afstandje zien liggen aan het water, ga dan naar Evert Taubes terrass op Riddarholmen of het uitzichtpunt aan Monteliusvägen op Södermalm (zie onderaan dit artikel).
Hantverkargatan 1, t-bana t-centralen
Twee panden aan Stortorget in Gamla Stan
Stortorget (‘het grote plein’) is het oudste plein van Stockholm. De rood en geel geschilderde panden met mooie gevels aan de westkant van het plein zijn waarschijnlijk Stockholms meest gefotografeerde gebouwen, zij horen zeker thuis in het rijtje iconische gebouwen Stockholm.
Het rode huis, met een voor Nederlanders bekende trapgevel, werd gebouwd in 1650 door een secretaris van de koning Johan Schantz op een middeleeuwse fundering.
Het gele huis is gebouwd in de middeleeuwen, maar werd bekend van de leerlooier Hans Seyfridtz die er woonde toen de familie Schantz ernaast kwam. Het huis werd toen gerenoveerd en er werden verdiepingen aan toegevoegd. Na zijn dood trouwde zijn weduwe met buurman Schantz, waardoor beide panden van dezelfde eigenaar werden. Verder vind je op het plein onder meer het oude beursgebouw, met daarin het Nobelmuseum. Ook is er de oude waterpomp, waar tegenwoordig leidingwater uit komt.
In 1520 vond op Stortorget een groot bloedbad plaats, waarbij bijna honderd leden van Zweedse adellijke families om het leven werden gebracht door de Deens-Zweedse koning Kristian II. Het bloedbad had niet het door de Denen gewenste effect, want het werd juist een extra motivatie voor de wens van Zweedse onafhankelijkheid. Het pand op de hoek met Skomakargatan heeft in de gevel een ingemetselde kanonskogel. Die stamt niet uit de tijd van het bloedbad, zoals velen denken. Hij is er in 1795 ingezet als herinnering aan de overwinning van Gustav Vasa op Kristian de Tweede in de nasleep van het bloedbad.
Stortorget, t-bana gamla stan
Nordiska museet
Het gebouw van het Nordiska museum doet wel een beetje denken aan het Rijksmuseum in Amsterdam, dat rond dezelfde tijd gebouwd is. Het gebouw rijst, met al zijn torentjes en mooie geveltjes, prachtig uit boven het groen van alle bomen van Djurgården. Hoewel het van binnen ook wel doet denken aan een kathedraal, is het gebouw echt als museum gebouwd. Het cultuurhistorisch museum stamt dan ook al uit 1873. Het museum heeft een gigantische collectie voorwerpen, kledingstukken, foto’s en verhalen. Zelfs tot en met complete interieurs aan toe: alles wat je maar nodig hebt om te kunnen vertellen over hoe mensen leven in het Noorden van 1500 tot nu.
Djurgårdsvägen 6–16, bus/tram halte nordiska museet
Kungliga Slottet
Kungliga Slottet is een enorm paleis gelegen op de hoek van Gamla Stan. Het gebouw met ruim 600 kamers is de officiële residentie van de Zweedse koning en koningin. Recepties, feesten en audiënties worden in dit paleis gehouden. Vanaf de 13e eeuw stond hier het slot Tre Kronor, maar dat brandde in 1697 af. Toen is men begonnen met de bouw van het huidige paleis, dat is ontworpen door Nicodemus Tessin de jongere, in barokstijl. 75 jaar later was het paleis klaar. Een groot deel van het paleis is open voor publiek; kijk voor meer informatie op de website. Heb je geen zin in een rondleiding met gids, dan kun je in de zomer (apr-sept) elke weekdag en op zondag rond het middaguur gratis kijken naar het wisselen van de wacht. Meer informatie daarover op de site van de Koninklijke Marechaussee.
Slottsbacken 1, t-bana gamla stan
Monteliusvägen
Geen gebouw als vijfde favoriet, maar een iconische plek. Monteliusvägen is een wandelpad op de hoge rotsen van Mariaberget aan de noordkant van Södermalm. Vanaf hier heb je een geweldig uitzicht over de hele noordkant van de stad. Je wordt in een oogopslag verliefd, vooral op een zonnige dag. Je ziet Kungsholmen, het stadhuis, Riddarholmen en Gamla Stan er allemaal even prachtig bij liggen in het water van Mälaren. Langs het pad staan diverse picknicktafels. Ook het grasveld in Ivar Los park is een populaire picknickplek rond zonsondergang.
Monteliusvägen, ingang vanaf Bastugatan, t-bana slussen