Ook in Krakau heeft de Jugendstil of Art Nouveau zijn intrede gedaan rond 1880. Aan de buitenkant van de gebouwen zie je dat hier niet meteen, tenzij je op de Plac Szczepański naar het kleine Paleis(je) voor Schone Kunsten en het theatergebouw op de hoek kijkt. Om de magische pareltjes van Jugendstil te ontdekken moet je vooral binnenstappen in de cafés, restaurants, kerken of musea. Dit zijn de mooiste plaatsen:
Koffie bij Noworolski
Bij Noworolski zit je pal in het midden van de grote markt onder de bogen van de Sukiennice, de lakenhal. Het ideale terras in de zomer, maar je moet de binnenkant vooral gezien hebben. Het interieur dateert uit 1912 en is prachtig uitgewerkt met ovalen spiegels, grote bloemen en motieven op de muren en leren zetels aan de zijkanten. De obers zitten strak in het pak en met wat geluk speelt de pianist live voor je. De kleinkinderen van de oprichter runnen nog steeds deze zaak.
Jama Michalika: restaurant-cabaret met intact Jugendstil interieur
In de Florianskastraat begon Jan Michalik in 1895 een café en patisserie. Studenten van de nabij gelegen Academie voor Schone Kunsten vergoedden hun gebakje met een pennentekening. Die tekeningen hangen er nog steeds, en de studenten en hun werken zijn nadien erg beroemd geworden. Het café werd populair bij de toenmalige artiesten die de Poolse variant van de Jugendstil beweging oprichtten, het “Jong Polen” (Młoda Polska). In 1905 kwam het ophefmakende cabaret “de groene ballon” erbij. Het interieur is volledig uitgewerkt in Jugendstil en nog intact zoals rond 1900: stoelen, glas-in-lood, spiegels, verlichting, podium, enz… Het is een uniek interieur, waar je voor koffie of voor Poolse gerechten kan plaatsnemen, maar je mag ook gewoon vragen of je binnen eens een kijkje mag nemen.
De Franciscanenkerk: bloemenpracht in Jugendstil (foto)
Deze oude 13e-eeuwse kerk van de Franciscanen werd tussen 1896 en 1906 volledig opnieuw gedecoreerd met muurschilderingen en glasramen door Stanisław Wyspiański na een zware brand in 1850. De kunstenaar was een bevlogen aanhanger van de Jugendstil en heeft de kerk op een unieke manier gedecoreerd met bloemen en geometrische motieven van onder tot boven! Ontdek de zonnebloemen, korenbloemen, pauwenveren, hartjes, wilde rozen en sneeuwvlokjes in de fresco’s. Je geraakt niet uitgekeken. De glasramen zijn ook prachtig ontworpen. De bloemmotieven in glas in de apsis en de adembenemende, reuzengrote God-de-schepper boven de hoofdingang zijn fenomenaal!
Stanisław Wyspiański, de Poolse meester van de Jugendstil
In 2018 loopt er in het nationaal museum een overzicht van het hele oeuvre van deze geroemde Poolse Jugendstil kunstenaar die 100 jaar geleden overleed. Hij tekende, schilderde, ontwierp glasramen, kostuums en meubels, scheef bekende toneelstukken en was al een legende tijdens zijn leven. Bezoek het museum en bewonder mee het werk van Wyspiański. Vooral zijn kinderportretten zijn ontroerend. De tentoonstelling loopt nog tot januari 2019.